Ποπόλ Βουχ ή Γιουχ

Ιερό βιβλίο των Μάγια Κιτσέ, που κατοικούσαν στα υψίπεδα της Γουατεμάλας. Στους Μάγια, μετά την ισπανική κατάκτηση (16ος αι.), αναπτύχθηκε ανθούσα γραπτή φιλολογία σε ιθαγενή γλώσσα με λατινικά γράμματα: τοΠοπόλ Βουχ είναι το αξιολογότερο από τα έργα των Μάγια των νότιων περιοχών. Το βιβλίο περιλαμβάνει αποσπάσματα από τη μυθολογία μάγια, μεταξύ των οποίων πολύ σημαντικοί είναι οι κοσμογονικοί μύθοι, οι οποίοι αφηγούνται τη δράση ενός δημιουργού, του Ουνάμπ Κου (ουν= ένας,αμπ= ον, κου= θεός), που παρήγαγε το ανθρώπινο γένος από το καλαμπόκι. Συνδεδεμένες με τους μύθους της δημιουργίας είναι επίσης οι φυλετικές παραδόσεις των Κιτσέ, οι οποίες περιέχονται στο έργο που αφηγείται τις διάφορες μεταναστεύσεις και την ιστορία του λαού αυτού, ο οποίος αποτέλεσε την ισχυρότερη φυλή του νότιου εδάφους των Μάγια. Η υψηλή καλλιτεχνική αξία τουΠοπόλ Βουχ, που έχει γραφεί σε κομψή γλώσσα και με εκλεπτυσμένο λογοτεχνικό ύφος, κάνει ακόμα πιο αισθητή την καταστροφή που υπέστησαν τα φιλολογικά έργα των Κιτσέ από τους Ισπανούς κατακτητές για θρησκευτικούς λόγους.